Goed slapen is belangrijk
Als je genoeg hebt geslapen dan voel je je fit en heb je voldoende energie om de dag door te komen. Slaap je te weinig, dan ben je overdag futloos, moei en wordt je er vaak niet vrolijker op voor je omgeving.
Een keer een korte nacht of een nachtje overslaan hoeft niet direct een problemen te zijn. Echter langere tijd slaap problemen hebben zal je uiteindelijk opbreken.
Onder slaapproblemen vallen, moeilijk in slaap vallen, s’nachts wakker worden of veel te vroeg wakker worden.
Ongeveer een derde van de Nederlandse bevolking lijdt onder een bepaalde vorm van insomnie of te wel een slaapstoornis.
Mensen met slaapstoornissen hebben vaker dan mensen die goed slapen last van depressies. Niet goed slapen kan de oorzaak zijn van verschillende lichamelijke klachten zoals hoge bloeddruk, last van hart en vaat ziekten en dergelijke.
Soms kan een slaapstoornis het gevolg zijn van Apneu, een ademhalingsstoornis welke optreed tijdens het slapen.
Een slaapstoornis die bij ongeveer 15% van de bevolking voorkomt is slaapparalyse. Bij slaapparalyse of slaapverlamming komt het voor dat je ‘wakker’ bent maar gedeeltelijk verlamt lijkt te zijn. Je lichaam luister voor een zeer korte periode niet meer naar je hersenen.
Slaapparalyse komt vaak voor bij personen met narcolepsy maar ook bij personen die te niet goed slapen.
Herstel van hersenen en lichaam
Er bestaan theorieën dat slapen een manier is om het lichaam en vooral de hersenen te laten herstellen van de inspanningen van de vorige dag.
Tijdens een groot deel van de slaap werken de hersencellen minder hard waar ze de kans krijgen te herstellen.
Volgens onderzoek van de Boston University waarvan de bevindingen werden gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science, zou tijdens de slaap er een vloeistof de hersenen binnenstromen waarmee deze gewassen worden.
Volgens de evolutietheorie zou de oorspronkelijke functie van slapen, het behoud van energie als voedsel schaars is zijn.
Door de afnamen van lichaamsfuncties, zoals de frequentie van de hartslag, ademhaling en daling van de lichaamstemperatuur wordt er minder energie verbruikt.
Slaapproblemen door een verstoord bioritme
Je bioritme kan op verschillende manieren verstoord raken. Als je biologische klok eenmaal verstoord is heeft je lichaam moeite om in slaap te vallen.
Na een lange reis door verschillende tijdzones kan je een Jetlag krijgen, maar ook onregelmatig nachtdiensten draaien kan voor een verstoring van je bioritme zorgen.
Tips om beter te slapen
Er zijn een aantal zaken die je zelf kan doen om een betere nachtrust te hebben
Pas je slaapkamer aan
- Zorg voor een opgeruimde en rustige slaapomgeving
- Houdt licht en geluid zo veel mogelijk buiten je slaapkamer, gebruik bv oordopjes of een slaapmasker
- Voldoende frisse lucht. Sluit tijdens de nacht je slaapkamer niet helemaal af.
Zorg voor een vast slaappatroon
- Probeer een goed slaapritme aan te houden, sta elke dag rond hetzelfde tijdstip op
- Als je een keer wilt uitslapen maak het niet te bont en beperk je tot maximaal één tot anderhalf uur uitslapen
- Probeer overdag niet te slapen, dit verstoort je nachtritme
Ontspanning
- Zorg overdag voor voldoende beweging, lichamelijke inspanningen zorgt voor geestelijke ontspanning
- Bouw de lichamelijke inspanningen tijdig af. Ga niet te intensief sporten voor het slapen, je hoofd heeft dan extra tijd nodig om weer in rust te komen
- Zorg naast lichamelijke inspanning overdag voor een goede balans tussen inspanning en ontspanning. Neem af en toe de tijd voor je zelf
- Probeer tot minimaal een uur voor het slapen gaan zo min mogelijk blauw licht, licht onder andere van mobiele telefoons, computerschermen en televisies tot je te nemen. Kijk of lees geen onderwerpen waarvan je hoofd onrustig wordt.
- Neem ‘s avonds geen oppeppende middelen zoals, koffie, thee, cola chocolade of nicotinehoudende middelen
- Heb je nog zaken die je bezighouden, schrijf ze op zodat je daar niet meer over hoeft te piekeren
Slaapbehoefte
Er wordt vaak gezegd dat een gemiddeld persoon, gemiddeld acht uur slaap per etmaal nodig heeft.
De slaapbehoefte veranderd echter met de leeftijd en verschilt per persoon.
Baby’s slapen 14 tot 18 uur per dag. De slaapduur neemt af richting de puberteit om vervolgens weer toe te nemen. Na de puberteit neem de slaapbehoefte weer af.
Er zijn personen die aan vijf uur (of zelfs minder) slapen voldoende hebben, er zijn echter ook personen die met tien uur slaap nog niet aan hun tax komen.
Oudere personen slapen ‘s nacht kortere maar hebben daarin tegen overdag weer behoefte om een dutje te doen, de totale slaapbehoefte neem bij ouderen dus niet af.
Je hebt voldoende (en goed) geslapen als je de volgende dag goed voelt en makkelijk de dag doorkomt.
Iemand die zich overdag moe voelt en behoefte heeft om te slapen heeft waarschijnlijk niet voldoende slaap gehad.
Van jong naar oud gaan we steeds minder diep slapen. Kinderen kunnen veel dieper en langer doorslapen dan ouderen.
Vanaf ongeveer je vijfendertigste levensjaar zal de remslaap, de diepe slaapfase geleidelijk steeds verder afnemen.
Ouderen worden ‘s nachts vaker wakker dan jongere mensen.
Slapen en concentratie
Uit experimenten blijkt dat als je goed heb geslapen je, je beter en langer kan concentreren, dan personen die voor het uitvoeren van het experiment langere tijd niet hebben geslapen.
Er bestaat een vermoede dat jonge kinderen sneller kunnen leren dan ouderen omdat zij een groter deel van de dag slapen.
Een bestuurder van een voertuig met structureel slaap tekort heeft, is vergelijkbaar met een dronken bestuurder een gevaar op de weg.
Amerikaans onderzoek van Harvard uit 2014 laat zien dat iemand die dronken is, beter presteert dan iemand die een hele nacht niet heeft geslapen. “Waarbij mensen die alcohol gedronken hebben, tenminste nog het besef hebben dat ze niet naar behoren functioneren”, zegt onderzoekster Van der Helm. “Mensen zeggen vaak dat een beetje moe zijn, maar overzien de gevolgen van een slechte nachtrust niet.”
Ook jij kan leren beter te slapen
Misschien heb je al vele methodes geprobeerd en gekocht die niet werken. Sommige methodes lijken een korte periode te werken waarna je weer in je oude (slechte) slaappatroon valt.
Er is echter een methode die bewezen wel helpt. Je gaat uit van je eigen kracht en het aanpassen van je eigen ritmes en methodes.
William van der Klaauw ervarings – en slaapdeskundige heeft een methode beschreven waarbij ook jij weer kan leren slapen. Het Perfect slapen in 7 stappen plan is de oplossing.
